Naadam festivali her yıl 10-12 Temmuz civarında düzenleniyor. Bu festival ülkenin kurtuluşu gibi kutlandığı için belli bir bölge ile kısıtlı değil ülkenin her yerinde kutlanıyor. Ülke genelinde tek tarih geçerli değil resmi açılış yapıldıktan sonra Temmuz ve Ağustos ayı boyunca kutlamalar ve yarışlar devam ediyor. Tabii ki en büyük kutlamalar başkent Ulanbator’da yapılıyor.
2016 yılının Temmuz ayında Moğolistan’a seyahat planı yaparken tamamen tesadüfler sonucu Moğolistan’ın en büyük festivali olan Naadam zamanına denk geldiğimden habersizdim. Turna.com üzerinden aldığım uçak bileti ile Moğolistan’a gittim.
Naadam üç erkek oyunu demek, festival boyunca da ülkenin en popüler oyunları oynanıyor. Moğolistan deyince aklınıza gelen tüm ögeler bu festivalde boy gösteriyor. At yarışları, okçuluk yarışları, güreş müsabakaları… Moğol erkeklerinin bir kısmı bütün yıl bu festivalde düzenlenecek olan yarışmalar için hazırlanıyor.
Bu festival ilk Moğol Devleti’nin, Büyük Moğol İmparatorluğu’nun ve Moğol Cumhuriyet’in kuruluş kutlamaları için düzenleniyor. Moğol halkının milli bayramı. Festival tarihinin 10-12 Temmuz olmasının nedeni belli bir tarih olmasından çok Moğolistan için en iyi sezon olmasından kaynaklanıyor. Hava sıcak ve güneşli, böylece dışarda yapılan müsabakalara maksimum katılım sağlanabiliyor.
Naadam’ın çıkış noktası Cengiz Han zamanında orduya asker seçerken yapılan müsabakalar. Orduya girmek için ve orduda belli bir mevkiye gelebilmek için bahsettiğim okçuluk, ata binme ve güreşte başarı göstermeniz gerekiyordu. Bu gelenek, bu festival ile devam ettirilmiş oluyor ve yüzlerce yıldır devam ediyor.
Ana yarışlar okçuluk, ata binme ve güreş üzerine olsa da festival boyunca büyük panayır alanları kurulup dans ve müzik gösterileri yapılıyor.
Okçuluk ve at yarışlarına hem kadın hem erkekler oynayabilirken, güreş sadece erkekler tarafından oynanıyor.
Eskiden güreşçilerin giydiği yeleklerin önü kapalıymış. Rivayete göre bir kadın gizlice, sakatlanan kardeşinin yerine geçip şampiyon olunca kadınların katılmasını engellemek için güreşçilerin giydiği yeleklerin önünü açmışlar.
At yarışları Ulanbator’a 15 km mesafede geniş bir bozkırda yapılıyor. Yüzlerce kişi, araba, insan at yarışlarını izlemek için alana geliyor. Burada da standlar kurulmuş, yeme-içme her türlü imkan var.
Nadaam Açılış Seramonisi
Nadaam’ın açılış seramonisi Ulusal Stadyum’da yapılıyor ve açılışı izlemek için bilet almanız gerekiyor. Ben Moğolistan seyahatimi 3 Moğol genci ile birlikte yaptım ve açılış seramonisini de o ailelerle izleme imkanım oldu. Moğolllar için ne kadar özel ve önemli olduğunu bu sayede çok daha iyi anlama şansım oldu. Naadam’a gelen genç yaşlı tüm Moğollar geleneksel kıyafetleri ile tören alanına geliyor. Bütün gün güzel Moğol insanlarının fotoğraflarını çekerek gününüzü geçirebilirsiniz.
Açılış seramonisinde tüm yarışçılar bir kortej geçişi yapıyor. Dans gösterileri ve açılış konuşları yapılıyor. Moğolistan tarihinde gurur duydukları sahnelerin canlandırıldığı gösteriler düzenleniyor.
Moğol Yemekleri ve İçkileri | Naadam Yemekleri ve İçkileri
Moğol yemek kültürü göçebelere uygun bir yemek kültürü. Yetiştirdikleri hayvanların etinden sütünden sonuna kadar faydalanıyorlar. Haşlanma et, mangal, kurutulmuş et en çok göreceğiniz yemekler.
Onun dışında ise çin mantısına benzeyen buuz adı verdikleri bir mantıları ve bizim çiböreğe benzeyen Khushuur dedikleri hamur işi yemekleri var. Naadam bayramında yapılan Khushuur ise normalde yapılandan şekil olarak farklı.
Tabii ki kımız hayatlarının önemli bir parçası. Naadam şenliklerinin olduğu alanda bu yemeklerin hespinin tadına bakabileceğiniz standlar kuruluyor.
Çay dedikleri, sütlü, tereyağlı, yeşil çaydan yapılan bir içecekleri var. Herkesin damak tadına uymasa da ben çok sevdim. Tüm yemeklerin yanında bu çay mutlaka servis ediliyor. Sabah kahvaltısında çayın içine kurutulmuş et doğrayıp yemek en yaygın kahvaltı şekli.
Bizimkine yakın peynirler yapıyorlar. Kurutulmuş çökelek benzeri peynirleri var ve kurabiye gidi biraz ekşimsi ama doyurucu ve besleyici.
Moğolistan Güvenli mi?
Moğolistan genel olarak güvenli bir ülke. Kadın-erkek eşitliğinin en üst seviyede olduğu ülkelerden de biri. Kadınları da çok güçlü ve çalışkan.
Moğolistan’daki tek sorun alkol tüketiminin fazla olması. Ne yazık ki göçebe hayattan yerleşik düzene geçmeye başlayan özgür ruhlu insanlar yeni hayatlarına adapte olmakta zorlandıklarında kendilerini votkaya vermişler. Bu nedenle sokaklarda sallana sallana gezen insanlar görmeniz mümkün. Alkollü araç kullandığı için kaza yapan, yolda sızıp kalmış insanlara dahi denk geldim.
3 Yorumlar
Thank you for introducing one of Mongolia’s festivals, what a beautiful tradition
okurken çok eğlendim teşekkürler.
Teşekkürler