İzmir’in Kalbi Konak’ta Gezilecek Yerler & Konak Gezi Rehberi

Bazı şehirler vardır, defalarca gider, her gittiğinizde yeni rotalar keşfeder, daha önce görmediğiniz yerler görür, tatmadığınız lezzetler tadar, bilmediğiniz hikayeler dinlersiniz. İşte ülkemizin en güzel şehirlerinden biri olan, kadim İzmir de o şehirlerden. Büyük İskender’in kurduğu şehir tarih boyunca Anadolu’nun önemli merkezlerinden biri olmuş. Bu güzel şehrin merkezi şüphesiz Konak İlçesi. İzmir’in merkez ilçesi olan Konak’ta gezilecek yerler listesi yapmak istedim ama liste oldukça uzun, öyle bir günde iki günde bitecek gibi değil. Ben bu yazıda favori noktalarımı yazdım, sizin de olmazsa olmaz dedikleriniz varsa mutlaka yorumlara ekleyin!

Büyük İskender’in Kurduğu Konak’ın Kısa Tarihçesi

İzmir, Antik Çağ’dan bu yana Anadolu’ya açılan kapı olması nedeniyle önemli bir merkez olmuş. İzmir’in merkez ilçesi yani kalbi Konak ise 2400 yıl kadar önce Smyrnalılar tarafından bugünkü Kadifekale, o zamanlar adı Pagos olan tepeye yerleşmişler. Smyrna’nın Pagos tepesine yerleşme hikayesi mitolojik hikayelere konu olmuş.

Efsaneye göre Büyük İskender İzmir’e geldiğinde Pagos Tepesi’nde ava çıkar. Av sırasında Nemesisler Tapınağı’nın önündeki çınarın altında uyuyakalır. İskender’in rüyasına giren iki Nemesis (Yunan Mitolojisinde İntikam Tanrıçası) Pagos Tepesi’ne yeni bir kent kurmasını isterler. Büyük İskender rüyasını yorumlamaları için hemen kahinlerden görüş alır. Kahinlerden biri “Kutsal Meles çayının yanındaki Pagos Tepesi’nde yerleşecek İzmirliler eskisinden dört kez daha mutlu olacaklar…” diye yorumlar rüyayı. Bunun üzerine Smyrna burada kurulur. İzmirlilerin mutlu, neşeli olmalarının sebebi belki de bu rüyadır, kim bilir…Bu efsane Roma Dönemi’nde sikkelere dahi konu olmuş, o sikkelerden biri bugün British Museum’da sergileniyor.

İzmir sırasıyla; Roma, Doğu Roma, Beylikler Döneminde Emir Çaka Bey, yeniden Doğu Roma, sahil kesimine yerleşen Cenevizliler derken 14. yüzyılda Aydınoğulları İzmir’i alır. Ancak sahil kesimleri hala Cenevizlilerin elindedir. Bu durum Aşağı Şehir, Yukarı Şehir; Müslüman İzmir, Gavur İzmir gibi adlandırmalara sebep olmuş.

15. yüzyıla geldiğimizde İzmir Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılmış. Anadolu’nun Akdeniz’e açılan kapısı konumundaki şehir ticaretin önemli merkezlerinden biri olmuş. Fransa, Hollanda ve İngiltere’den tüccarlar (levantenler) şehre yerleşmeye başlar. Türk, Ermeni, Rum çeşitliliğine Avrupalı levantenler de eklenmiş, şehir kozmopolit bir yapıya kavuşmuş.

Kurtuluş Savaşı’nda Yunan Orduları denize dökülmesi ile İzmir bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nin şehirlerinden biri olmuş, 1924’te İzmir Vilayeti adını almıştır. Konak uzun süre İzmir’in merkezi ve merkez ilçe durumunda iken 1987’den itibaren Konak Belediyesi adını almıştır. Bu nedenledir ki Konak’ın tarihini anlatırken İzmir’in tarihini anlatmam gerekti, ikisini birbirinden ayırmamız mümkün değil.

Konak’ta Gezilecek Yerler Listesi

Konak’ı birkaç ana mahalleye bölerek gezi planınızı oluşturabilirsiniz, ben bu yazıda Konak Merkez, Alsancak, Kemeraltı ve Basmane şeklinde gezilecek yerleri ayrıştırarak anlatmaya çalışacağım. Aşağıda semt semt ayrıştırılmış olarak Konak’ta gezilecek yerler listesi yer alıyor. Yazının devamında listede bulunan yerleri teker teker anlatıyorum, lütfen okumaya devam edin!

1. Konak Merkezde Gezilecek Yerler
   • Saat Kulesi
   • Yalı Konak Camii
   • Milli Kütüphane
   • İzmir Devlet Opera Ve Balesi Elhamra Sahnesi
   • İzmir Arkeoloji Müzesi
   • Konak Pier
   • Osmanlı Bankası Binaları
   • Dario Morena Sokağı
   • Tarihi Asansör
   • Smyrna Antik Kenti – Smyrna Agorası
   • Altınyol (Roma Yolu)
   • Kadifekale
2. Alsancak’ta Gezilecek Yerler
   • Kordon – Konserler & Festivaller
   • Pasaport
   • Arkas Sanat Merkezi
   • Atatürk Evi
   • Kültürpark
3. Kemeraltı’nda Gezilecek Yerler
   • Kemeraltı Çarşısı
   • Kızlarağası Hanı
   • Hisar Camii
   • Havra Sokak
   • Sinyora Sinagogu
   • Abacıoğlu Hanı
4. Basmane’de Gezilecek Yerler
   • İsmet İnönü Anı Evi ve Kitaplığı
   • Aziz Vukolos Kilisesi
   • İzmir Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi
   • Altınpark Arkeolojik Alanı
   • Kumrulu Mescit
   • Radyo ve Demokrasi Müzesi
   • Basmane Oteller Sokağı & Sadık Bey Oteli (Latife Hanım’ın doğduğu köşk)
   • Konak Belediyesi Basmane Semt Merkezi
   • Kadın Müzesi
   • Dönertaş Sebili
   • Basmane Tren Garı
5. Bonus: Aydın Erten Rekreasyon Alanı & Macera Parkı

Konak’ta Gezilecek Yerler Haritası

Bu yazıda bahsi geçen yerleri aşağıdaki Konak’ta gezilecek yerler haritası üzerinde görebilirsiniz. Haritaya tıklayarak Google Haritalar uygulaması üzerinde yerleri görebilirsiniz.

İzmir’de yaşıyor veya İzmir’e seyahat amaçlı gitmeyi planlıyorsanız; Konak Belediyesi tarafından ücretsiz düzenlenen Kent Tarihi gezilerinden birine katılabilirsiniz. Gezilerle ilgili bilgi almak için belediyenin sosyal medya hesapları veya internet sitesinden bilgi alabilirsiniz.

Konak Merkezde Gezilecek Yerler

Konak merkez demek İzmir’in merkezi demek, benim için İzmir’in merkezi Saat Kulesi. “İşte” diyorum Saat Kulesi’ni görünce “İzmir’in sıfır noktası burası”. Kadifekale’den Asansör’e Ege Denizi’inden Smyrna Agorası’na kadar olan alanlar Konak merkez olarak kabul ediyor ve ona göre Konak merkezde gezilecek yerler listemi sıralıyorum.

Saat Kulesi

İzmir’in sıfır noktası, Konak Meydanı’nın kraliçesi İzmir Saat Kulesi…

Saat Kulesi, 1901 yılında II.Abdülhamid’in tahta çıkışının 25. yılı şerefine Sadrazam Küçük Said Paşa tarafından yaptırılmış. Kulede bulunan saat Alman İmparatoru Kayser II. Wilhelm tarafından hediye edilmiş.25 metre yükseklikte sekizgen platformlu ve 4 katlı kule estetik olarak da çok güzel görünüyor.

Yalı Konak Camii

Saat Kulesi’nin bulunduğu Konak Meydanı’nda ufacık tefecik, sekizgen planlı, çini işlemeli bir camii dikkat çekiyor. İzmir’in en zarif camilerinden biri olan Yalı Konak Camii, 18. yüzyılda yapılmış. Camii ziyarete açık ama çok küçük olduğu için kalabalık olabiliyor.

Milli Kütüphane

İzmir’in kamu binaları Konak merkezde yer alıyor. Milli Kütüphane bu binalar arasında yer alıyor. 1912’den bu yana hizmet veren kütüphanenin adında milli geçiyor olmasına rağmen aslında bir dernek bünyesinde hizmet veriyor. Mustafa Kemal Atatürk’ün emri ile meclis kararı alınarak “Milli Kütüphane” olarak kullanılmasına izin veriliyor. Kütüphanenin tasarımı Mimar Tahsin Sermet’e ait.

Bugün kütüphanede 1,5 milyon kitap bulunuyor. Kütüphanenin arşivinden faydalanabilir, çalışma salonlarını kullanabilirsiniz.

İzmir Devlet Opera ve Balesi Elhamra Sahnesi

Milli Kütüphane’ye maddi kaynak sağlamak için, 1926 yılında, hemen kütüphane binasının yanına yine Mimar Tahsin Sermet Bey imzası ile Elhamra Sineması inşa edilmiş. Neo-klasik tarzı ile hemen dikkat çeken sinema binası bugün İzmir Devlet Opera ve Balesi tarafından aktif olarak kullanılıyor. Bu tarihi binada sahnelenen gösterilerden birini izlemek güzel bir İzmir aktivitesi olabilir.

İzmir Müzesi

Konak’ta bulunan İzmir Müzesi içinde arkeoloji ve etnoğrafya müzeleri bulunuyor. Müze oldukça büyük, İzmir ve çevresindeki antik kentlerden çıkarılan pek çok buluntu sergileniyor. Ancak bina oldukça eski, ülkemizde müzecilik bu kadar gelişmişken İzmir’e bu müze pek yakışmıyor açıkçası, umarım en kısa zamanda yenilenir. Müze girişi ücretli, Müzekart geçerli.

Konak Pier

Hayatına 1800’lerin sonunda gümrük binası olarak başlamış olan Konak Pier, 1960’larda balık hali olarak kullanılmış, günümüzde ise alışveriş merkezi olarak kullanılıyor. Ege Denizi’ne uzanan konumu ve Eyfel Kulesi’nin mimarı olan Gustave Eiffel’in şirketi tarafından yapılmış tasarımı ile hala işlevsel ve güzel bir yapı.

Osmanlı Bankası Binası

Konak’ta dolaşırken birbirinden güzel eski binalar göreceksiniz. Bu binalardan biri ülkemizin en eski bankalarından biri olan Osmanlı Bankası binası, aynı cadde üzerinde bu güzellikte, aynı mimari tarzda ancak burası kadar bakımlı olmayan başka yapılar da göreceksiniz, gezerken etrafınıza bakınmayı ihmal etmeyin.

Tarihi Asansör

İzmir’in en güzel manzaralarından birini izleyebileceğiniz Tarihi Asansör aslında yerleşim yerleri arasındaki yükseklik farklarını bertaraf etmek için 1907 yılında Musevi iş adamı Nesmi Levi tarafından yaptırılmış. Asansör kulesi ayrı estetik, kulenin üst bölümündeki restoran ve kafe alanı ayrı güzel. Asansörü kullanmak ücretsiz, İzmir manzarasının keyifini çıkarmak paha biçilmez.

Dario Moreno Sokağı

Tarihi Asansör’e çıkan sokak, İtalyan asıllı bir Türk sanatçı Dario Moreno’nın bir dönem yaşadığı evin bulunduğu sokak. 1921 yılında Aydın’da doğan ve İzmir’in Tilkilik semtinde büyüyen sanatçıyı anmak adına sokağa adı verilmiş. Sokak hem Dario Moreno hem de Asansör’e çıkan cadde olması nedeniyle kafelerle dolu şimdi. Sağlı sollu renk renk kafelerde eski Rum evlerinin ortamında sokağın tadını çıkarabilirsiniz.

Konak Belediyesi Milli Kütüphane Şubesi

Güzeller güzeli Milli Kütüphane’nin Dario Morena Sokağı girişinde, hemen köşedeki binada çok güzel bir şubesi var. Buradaki kitaplardan faydalanabilir, çalışma salonlarını kullanabilirsiniz. Dario Morena Sokağı’na bakan balkonlarında kitap okumak için bile gidilir.

Smyrna Antik Kenti – Smyrna Agorası

İzmir’de şehrin göbeğinde bir antik kentin kalıntıları olduğunu biliyor muydunuz? Artık biliyorsunuz. Smyrna Antik Kenti’nin agorası yani tüm toplumsal olayların yaşandığı yer burası. Smyrna Agorası, Roma dönemi agoralarının en büyüğü, en iyi korunmuş olanı. Izgara planlı şehrin agorası da dikdörtgen şeklinde yapılmış, ortada avlu çevresinde de bodrum üstüne yapılmış olan binalar bulunuyormuş. Agoranın bodrum katları oldukça sağlam, 2500 yıldır akan bir çeşme ve agorayı dolaşan su sistemi ise beni en çok etkileyen bölümleri.

Agorada halen kazılar devam ediyor. Bazilikanın olduğu bölümün altında yapılan kazılarda M.Ö. 2. yüzyıla tarihlenmiş duvar resimleri bulunmuş, dünyadaki en zengin Latince grafiti koleksiyonu olduğunu söylüyorlar.

Agora Ören Yeri’ne giriş ücreti 2022 yılında 50 TL, Müzekart ile ücretsiz.

Kadifekale

İzmir’de adı çıkmış dokuza inmez sekize diyeceğimiz bir yer varsa o da Kadifekale ve çevresi. Halbuki kale çevresindeki gecekondular temizlenmiş, kale bakımlı hale gelmiş, oturup İzmir manzarası izleyebileceğiniz çay bahçeleri açılmış. Yani artık İzmir rotanıza Kadifekale’yi gönül rahatlığı ile ekleyebilir, güvenle kaleyi gezebilirsiniz.

Kadifekale, Büyük İskender’in generallerinden Lysimachos tarafından M.Ö.4.yüzyılda yaptırılmış. Kale; antik adı Pagos olan ve deniz seviyesinden 186 metre yüksekte olan Kadife Dağı’nda bulunuyor. Konak’ın tarihçesinden hatırlayacağınız üzere burası Smyrna’nın yeniden kurulduğu yer. Kale, Hellenistik Dönemde kuruluyor ve sonrasında Roma, Doğu Roma ve Osmanlı Dönemi’nde kullanılıyor. Her dönemden kalıntıları kale içinde bulabilirsiniz.

Kalede; su sarnıçları, kale surları, burçlar ve İzmir’in ilk İslami yapısı olan Kale Mescidi ziyaret edebileceğiniz alanlar. Sarnıç hala sapasağlam ve çok etkileyici. Kadifekale’ye giriş ücretsiz.

Altınyol (Roma Yolu)

Kadifekale’ye çıkarken yolun solunda İzmir manzaraları taş döşeli bir yol göreceksiniz. Bu yol Roma döneminde yapılmış bir antik yol.

Şu an sadece belli bir bölümünü gördüğümüz yolun, Smyra’dan Efes’e uzanan Altın Yol‘un bir bölümü olduğu tahmin ediliyor. Şehrin orta yerine hala yaşayan bir antik yol, çok etkileyici değil mi? Üstelik ilk günkü gibi sapasağlam.

Kemeraltı’nda Gezilecek Yerler

Kemeraltı, İzmir’in en hareketli, en canlı, en ne ararsanız bulabileceğiniz yeri; İzmir’in en eski alışveriş merkezi Tarihi Kemeraltı Çarşısı, sinagogları, hanları, yeme-içme mekanları ve dükkanları ile dev bir açık hava müzesi desek yeridir.

Tarihi Kemeraltı Çarşısı

Kemeraltı denilince akla ilk gelen, İzmir’e gelen turistlerin mutlaka ziyaret ettikleri bir yer varsa orası Tarihi Kemeraltı Çarşısı’dır. Çarşının kapladığı toplam alan çok geniş, satılan ürünler binbir çeşit olsa da kapalı çarşı olarak yapılmış olan Kızlarağası Hanı ve Hisar Camii elbette en bilinen yerleridir.

Kemeraltı çarşısında kömürcüden gelinlikçiye çok geniş bir yelpazede ürün satan dükkanlar ile karşılaşabilirsiniz. Ayrıca çarşıda Konak’a özgü birbirinden güzel sokak lezzetlerinin tadına bakabilirsiniz. Lezzetler için vaktiniz yoksa bile çarşının ara sokaklarında mutlaka bir kahve molası vermenizi öneririm.

Havra Sokak

Havra Sokak, Kemeraltı’nın en hareketli sokaklarından biri, meyveden balığa, sakattan boyoza kadar herşeyi bulabileceğiniz tezgahlar gün içinde hep cıvıl cıvıl. Bu sokağı takip ederek Kemeraltı’ndan Agora Ören Yeri’ne çıkabilirsiniz.

Havra sokağının paralelinde bulunan Küçük Karaosmanoğlu Han‘ın restora edilmesi ile turizme açılmış olan Lagora Old Town Otel, Kemeraltı’nda yemek veya kahve molası vermek için güzel bir alternatif.

Sinyora Sinagogu

Kemeraltı bir zamanlar Yahudi Mahallesi imiş, bu nedenle semtte 9 tane sinagog bulunuyor. Bir kısmı restorasyondan geçmiş, ziyarete açık, bir kısmının ise halen tadilat/restorasyon çalışmaları devam ediyor.

La Sinyora Sinagogu, Havra Sokağı’na yakın sinagoglardan biri. Şadırvanaltı Camii’den Havra Sokağı’na doğru devam ederken Synagogues tabelasını göreceksiniz. Tabelayı takip ederseniz sinagogun önce dış duvarlarını sonra da kapısını göreceksiniz. 17. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen sinagogun yemyeşil bahçesi insanı şaşırtıyor. Bahçede kocaman bir turunç ağacı var, bu ağacın meyvelerinin bereket, çocuğu olmayanlara çocuk getirdiğine inanılıyormuş. Bu ağacın turunçları Kemeraltı’ndan kalkıp Amerikalara kadar gidiyormuş.

Sinagogun ibadet alanı oldukça geniş, sade ve şık manzara resimleri ile süslü duvaları mavi beyaz ağırlıklı renkleri ile çok iç açıcı. Sinagoglarda ibadet camilerde olduğu gibi kadın erkek ayrı şekilde yapılıyor. Üst katı kadınlara ayrılmış olan sinagogu yaptıran Donna Gracia’nın lakabı Sinyora olduğundan burası da Sinyora Sinagogu olarak anılıyor. Sinagoglar halka açık ibadethaneler olmuyor çoğunlukla bu nedenle gitmeden önce arayıp haber vermeniz iyi olur.

Abacıoğlu Hanı

Kemeraltı Çarşısı’nın kalabalığından bir adımda uzaklaşabilirsiniz desem inanır mısınız? Abacıoğlu Hanı, dışarıdaki çılgın kalabalığa inat ne zaman gitsem sakin. Hanın avlusunda farklı mutfaklardan lezzetleri tadabileceğiniz restoranlar, kahve molası verebileceğiniz kafeleri ve hediyelik eşya dükkanları ile capcanlı bir yer. Handa nerede yemek yiyelim derseniz Köftecioğlu Kardeşler ve Boşnak yemekleri yapan Ayşa denediğim ve memnun kaldığım yerler.

Abacıoğlu Hanı, Konak Belediye Başkanlığı tarafından esnafın da desteği alınarak restore edilmiş ve 2007 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülü’nü, 2011 yılında da Philippe Rotthier Avrupa Mimarlık Yarışması Ödülü ve Tarihi Kentler Birliği Uygulama Ödülü’nü almış.

Alsancak’ta Gezilecek Yerler

Geldik Konak’ın en sosyal, en havadar kısmı olan Alsancak’a. Kordon boyunca sıralanmış kafe ve restoranlar, deniz kıyısında geniş yürüyüş ve spor alanları ile İzmirlilerin ve İzmir’i ziyaret edenlerin en çok zaman geçirdikleri yerlerinde başında Alsancak geliyor.

Kordon – Konserler & Festivaller

İzmir denince şüphesiz akla gelen ilk yerlerin başında Kordon geliyor. Yürüyüşe çıkan, arkadaşları ile buluşan, boş boş denizi seyreden, film çeken, aşkını ilan eden, herkesi burada bulabilirsiniz. Sahil boyunca sıralanan balık pişiriciler, kahvaltıcılar, midyeciler, barlar, restoranlar ile İzmir’in en sosyal alanlarından biri Kordon Boyu. Pek çok açıkhava festival ve konseri de burada yapılıyor.

Kordon boyunda yürüyüşe çıktığınızda dalga desenli kaldırımlar da mutlaka dikkatinizi çekmiştir. Bu kaldırımlar 1957 yılında Demokrat Parti’den İzmir Belediye Başkanı seçilen Avukat Faruk Tunca döneminde yapılmış. Faruk Bey’in hem Türkiye hem de Avrupa güzeli seçilmiş olan eşi Günseli Başar, Brezilya’da, Rio de Janerio’nun Copacabana sahillerinde bu deseni görmüş ve eşine Kordon’a bu desende kaldırım yapılmasını önermiş.

Arkas Sanat Merkezi

Kordon’da yer alan güzel bir binada Arkas Sanat Merkezi yer alıyor. Arkas ailesinin dünyanın farklı yerlerinden getirdiği eserler burada sergileniyor. Dönemsel sergiler, farklı etkinlikler de yapılıyor merkezde, etkinlik ve sergiler genelde ücretsiz oluyor. Gitmeden programlarına bir bakmak iyi olabilir.

Atatürk Evi

Kordon’da yer alan Atatürk Evi Müzesi’nin bulunduğu bina 1800’lerin sonunda bir halı tüccarı tarafından yaptırılmış. Türk Ordusu’nun İzmir’e gelişi ile sahibi evi terk edince, bina devlet mülkiyetine geçmiş. Bir dönem karargah olarak kullanılmış olan bina Atatürk tarafından kullanılmaya başlanınca İzmir Belediyesi binayı satın alarak tamamen Atatürk’ün kullanımına tahsis etmiş. Atamız İzmir’e her gelişince bu binada kalmış.

Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün aramızdan ayrılmasından sonra bina müze olarak düzenlenmiş. Atatürk’e ait eşyaların sergilendiği müze ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor.

Kültürpark

1936’da açılmış olan ve İzmir’in ilk fuar alanı olan Kültürpark, o gün bugündür İzmir’in merkezindeki en büyük eğlence alanı olarak hizmet veriyor, İzmir Enternasyonel Fuarı başta olmak üzere pek çok fuar ve etkinliğe ev sahipliği yapıyor. Bir etkinlik yoksa dahi, geniş yeşil alanlarında sadece yürüyüş yapmak için de ziyaret edebilirsiniz.

Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi

Alsancak Garı’nın hemen devamında bulunan İzmir’in en çarpıcı binalarından biri olan havagazı fabrikası, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilerek kültür merkezi haline getirilmiş. 23 bin 250 metrekarelik açık alan ve 2 bin 850 metrelik kapalı alanı ile devasa olan yapının bacası da kendisi gibi dev.

1862 yılında inşaatına başlanan havagazı fabrikası, uzun yıllar İzmirlilere hizmet vermiş ancak elektrik kullanımının yaygınlaşması ile zamanla işlevini kaybetmiş, fabrikanın tamamen kapatılması 1955 yılı. Tarihi fabrika 2008 yılında kültür merkezi olarak yeniden İzmir’e kazandırılmış.

Alsancak denince Kıbrıs Şehitleri Caddesi, Sevgi Yolu gibi caddeler, Pasaport iskelesi de var ama onların detaylarını yazma ihtiyacı duymadım. Alsancak’ta gezilecek yerler arasında; Karikatür Müzesi, Mask Müzesi, TCDD Müzesi’ni de sayabiliriz. Bu müzelere gitmediğim için detaylı yazmadım.

Basmane’de Gezilecek Yerler

Basmane, İzmir’e gidenlerin gezmek için pek aklına gelen bir semt değil. Ben de defalarca İzmir’e gitmiş olmama rağmen Basmane’ye ilk kez 2022 yılının Eylül ayında gittim. Gittim ve bugüne kadar gitmediğime üzüldüm açıkçası. Bambaşka bir dünya var Basmane’de.

Konak Belediyesi’nin girişimleri ile son yıllarda iyi anlamda inanılmaz bir değişim, dönüşüm geçişmiş, çok kültürlü bir semt karşılardı beni.

İsmet İnönü Anı Evi

Basmane’nin tarihi sokakları arasında bir sokak var ki hem fotoğraflamak için çok güzel, hem de Türkiye tarihinde önemli rol oynamış birinin doğduğu ev. İnönü Sokak’ta yer alan İsmet İnönü Anı Evi, müze olarak düzenlenmiş, giriş ücretsiz.

İki katlı evin odaları sergi alanları olarak düzenlenmiş. Evin mutfağı ise orijinal hali ile korunmuş. Evin en etkileyici parçalarından biri ise üst kattaki arka odanın duvarında sergilenen İzmir’in kurtuluşu sırasında kadınların evde diktikleri bayraklardan biri.

Aziz Vukolos Kilisesi

Aziz Vukolos Kilisesi, Aziz Yuhanna’nın müritlerinden Aziz Vukolos’a ithaf edilmiş ve adını da buradan almış. 19.yüzyılda Rum Ortodoks cemaati tarafında yapılmış olan kilise, cemaati kalmayınca atıl durumda kalmış. 14 Şubat 1924’te, Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği ile, İzmir’in ilk arkeoloji müzesi olarak Asar-ı Atika Müzesi adıyla hizmet vermeye başlamış.

Müzeden sonra devlet opera balesinin deposu olarak kullanılan bina, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilerek, bugün etkinlik ve sergilerin yapıldığı bir kültür merkezi olarak hizmet veriyor. Etkinlikleri takip etmenizi öneririm, ilginç konserler olabiliyormuş. Herkese açık olan kiliseye giriş ücretsiz.

İzmir Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi

Aziz Vukolos Kilisesi’nin müştemilatı olarak inşa edilmiş olan bina bugün Basın Müzesi olarak hizmet veriyor. Gazeteciliğin gelişim süreci, İzmir ve Türk basınının dünü ve bugününü müzede bulacaklarınız. Giriş ücretsiz.

Altınpark Arkeolojik Alanı

Basmane’de tesadüf eseri bir inşaat sırasında ortaya çıkan Antik Smyrna kentinin kalıntılarının M.Ö. 4. yüzyıla ait olduğu düşünülüyor. Şu an ziyarete açık olmayan alanda kazı çalışmaları devam ediyor. Çevresi tel örgü ile kaplı olduğundan uzaktan görme şansınız var.

Kumrulu Mescit

Basmane sokaklarında gezmenin en güzel yanı, bir kilise, bir arkeolojik alan sonra da bir mesciti ard arda doğal bir akışta görebilmek. Kumrulu Mescit de Basmane sokaklarında karşınıza ansızın çıkıveren bir güzellik. Aslında ismi Abdurrahman Mescidi imiş ama çatısına yuva yapan kumrular nedeniyle Kumrulu Mescit olarak anılmaya başlamış. Avlu duvarında bulunan kitabesine göre M.S. 1757 yılında Hatice Kadın tarafından yaptırılmış. Ben gittiğimde kapalı idi, içeriye giremedim.

Basmane’de gezerken genellikle sokak köşelerinde büyük blok taşlar görürseniz, taş deyip geçmeyin, bunlara yardım taşları deniyor. Binek taşı, özellikle kadınların ata veya eşeğe kolay binebilmeleri için; dinlenme taşı, yorulan yolcuların durup soluklanması için; sadaka taşı ise üzerine ihtiyaç sahiplerine verilmesi üzere erzak konması için kullanılırmış. Ne güzel gelenekler değil mi? Bu taşlardan biri hemen Kumrulu Mescit’in karşı köşesinde bulunuyor.

Radyo ve Demokrasi Müzesi

Basmane’nin yeni ve güzel müzelerinden biri de Radyo ve Demokrasi Müzesi. Geçmişte radyonun tüm halkın haber kaynağı olduğu zamanlardan çok güzel radyo örnekleri, radyonun demokrasiye katkısına dair pek çok bilgi bulunan müzede Atatürk’ün sesini dinleyebileceğiniz bir radyo da var, görevlilerden yardım isteyerek dinleyebilirsiniz. Müzede binbir çeşit radyo var, eğer eski eşyaları, radyoları seviyorsanız mutlaka uğrayın buraya.

Kadın Müzesi

Basmane’nin eski konakları yavaş yavaş yeniden sosyal hayata dönüyor, bunu görmek çok mutluluk verici. “Doktorlar Evi” olarak anılan bina 2014 yılında Konak Belediyesi tarafından restore edilerek Kadın Müzesi olarak hizmet vermeye başlamış. Özellikle kendi alanında önder, aktivist, tarihi etkilemiş kadınlara dair sergilerin bulunduğu müze hem bina hem de içerik olarak çok güzel. İki katlı binanın her salonunda pek çok kadın hikayesi var, detaylı gezmek için vakit ayırmak gerek.

Müze girişi ücretsiz. Bir sonraki İzmir seyahatimde tekrar görmek istediğim yerlerden biri.

Basmane Oteller Sokağı & Sadık Bey Oteli (Latife Hanım’ın doğduğu köşk)

Basmane’nin en bilinen yerlerinden biri oteller sokağı. Tarihi Basmane Garı’nın karşısındaki sokak, eskiden İzmir’e gelenlerin konakladığı otellerin bulunduğu işlek bir cadde imiş. Otel olarak hizmet veren binaların pek çoğu İzmir’in tanınmış ailelerinin yaşadığı konutlarmış. Sokaktaki pek çok eski konak yenilenmiş veya yenilenme sürecinde.

Bu sokak üzerinde şu an terkedilmiş gibi görünen Sadık Bey Oteli binası, Mustafa Kemal Atatürk’ün eşi Latife Hanım’ın doğduğu köşk imiş. Umarım en kısa zamanda restore edilerek sosyal hayata kazandırılır.

Dönertaş Sebili

Anafartalar Caddesi üzerinden bulunan, 1814 yılında Osmanzade Seyyid İsmail Rahmi Efendi tarafından yapılan sebil hem su hem de Ramazan ayında şerbet dağıtılmak üzere kullanılırmış. Çeşmenin iki cephesinin birleştiği yerde bulunan sütun döndüğü için Dönertaş Sebili olarak anılmaya başlanmış. Sütun dönmüyorsa, yapının deprem veya benzeri bir nedenle zarar gördüğü anlaşılsın diye yapılmış.

Sebil olarak çok güzel ama üzerindeki taş işlemeleri de muhteşem yapılmış, yakından bakmadan geçmeyin.

Sanathane Konak

Basmane’de en beğendiğin, en sevdiğin yer neresi derseniz kesinlikle Sanathane Konak. Konak Belediyesi tarafından restore edilen konaklardan biri olan Sanathane Konak’ta yaz ayları boyunca tiyatro, sinema gösterileri düzenlenen bir açıkhava sahnesi bulunuyor. Bahçesi ayrı güzel, sahnesi ayrı güzel. Sanathanekonak instagram hesabından etkinlikleri takip edebilirsiniz.

Basmane Tren Garı

2011’de Basmane tren garından binip Selçuk’a gitmiş, oradan da Şirince‘ye geçmiştim. Hey gidi günler hey!

1876 yılında Fransızlar tarafından Anadolu’dan İzmir’e İzmir’den Anadolu’ya ticareti hareketlendirmek üzere yapılmış olan Basmane Garı, yıllar içinde Anadolu’dan İzmir’e gelişin sembolü olmuş. Basmane’nin farklı millet, farklı şehir, farklı kültürden insanların uğrak yeri olmasının sebebi bu gar dersek abartmış olmayız sanırım.

Basmane’de görebileceğiniz diğer yerleri sıralayacak olursam; Cihan Palas (Emniyet Oteli), Basmane Polis Merkezi, Kıllıoğlu Hamamı, Hatuniye Meydanı ve Camii, Müftü Rahmetullah’ın Evi, 1298 Sokak üzerindeki Türk Evi, Emir Sultan Türbesi ve Külliyesi, İsmail İplikçi Dede Türbesi, Bayram yeri, Namazgah Camii, Namazgah Hamamı, Lüks Hamam (Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesinde geçen), Kortijolar Aile evleri.

Basmane, tarih boyunca çok kültürlü, kozmopolit bir semt olmuş, bugün de farklı renk ve kültürleri ağırlamaya devam ediyor.

Konak’ın tamamı için söylemek isterim ki, sokak aralarında dolaşırken ara sıra yukarı doğru bakmayı unutmayın. Hiç beklemediğiniz bir yerde bir duvar resmi, eski bir binanın cumbasındaki işlemeler bir anda yüzünüzü güldürebilir.

Bonus: Aydın Erten Rekreasyon Alanı & Macera Parkı

Konak’a geldiğinizde alternatif bir eğlence arıyorsanız Çınartepe’de bulunan Aydın Erten Rekreasyon Alanı & Macera Parkı aradığınız yer olabilir. Belediye işletmesi olan tesiste kahvaltı ve yemek yiyebileceğiniz ve fiyatları uygun büyük bir restoran alanı bulunuyor. Macera Parkı bölümünde ise zipline’dan dev salıncaklara kadar hem yetişkinler hem de çocuklar için pek çok oyun alanı var. Üstelik bu aletleri kullanmak 2022 yılında sadece 5 TL idi. Toplu taşıma ile kolayca ulaşabileceğiniz alan çocuklu ailelerin bütün günü geçirebileceği bir yer olmuş.

Alanın pek güzel bir İzmir manzarası olduğunu da söylemeden geçmeyelim.

Konak Ulaşım

İzmir merkez ilçelerinden Konak’a gezilip görülecek yerleri görmek için şehir dışından gelecek gezginler, İzmir Otogarını kullanabilirler. İzmir Otogarında faaliyet gösteren otobüs firmalarının telefon numaralarına buradan ulaşabilirsiniz.

Konak’ta Ne Yenir?

Konak’a gelmişken; şambali, midye, söğüş, boyoz, lokma, turşu suyu, sübye yemeden dönmeyin!

Konak’ın her yeri ayrı bir yemek cenneti desem abartmış olmam sanırım, tüm bu tatlar için mideniz boş olarak yola çıkmanızı öneririm.

Yemek molası verdiğim, denediğim yerleri sıralayayım;

• Tarihi Abacıoğlu Hanı’nın girişinde bulunan Köfteci Kardeşler‘de köfte,
• Abacıoğlu Hanı’nın içinde Boşnak yemekleri yapan Ayşa Restoran,
• Havra sokağının paralelinde bulunan Küçük Karaosmanoğlu Han‘ın restora edilmesi ile turizme açılmış olan Lagora Old Town Otel, Kemeraltı’nda yemek veya kahve molası vermek için güzel bir alternatif,
• Kumrucu Şevki‘de İzmir usulü kumru,
• Boyoz, gevrek,
• Hisaörünü Söğüşçüsü‘de söğüş,
• Zeynel Ergin Gevrek Fırını‘ndan gevrek,
• Kemeraltı Çarşısı’nda damla sakızlı Türk Kahvesi,
• Topçunun Yeri‘nde Çöp Şiş,
• Kordon’daki balık pişiricilerinden birinde rakı-balık,
• Basmane’de 1928’den beri hizmet veren Mehmet Helvacı Oğulları‘ndan helva,
• Tarihi Basmane Fırını’ndan boyoz, gevrek ve çeşitli unlu mamuller,
• Basmane Öztat Lokmacısı‘nda lokma,
• Gültepe’deki Fasulye Tanesi‘nde kuru fasulye ve fırın sütlaç,
• Bulabilirseniz kavun çekirdeğinden yapılan sübye şerbeti,
• İzmir bomba.

Konak’ta Nerede Kalınır?

Konak, İzmir’in kalbi olunca konaklama seçenekleri de çok fazla. Zincir otellerden, butik otellere kadar her bütçeye göre bir konaklama alternatifi bulabilirsiniz. Konak otelleri 2023 fiyatları 400 TL ile 4000 TL arasında değişiklik gösteriyor. Türkiye’de en iyi otel fiyatlarını veren sitelerden biri olan Enuygun.com Konak otelleri araması yaparak bu fiyatları aldım.

Eğer tarih ile iç içe, Konak’ta gezilecek hemen her yere yürüme mesafesinde, gerçek bir han deneyimi yaşamak isterseniz Kemeraltı Çarşısı içinde yer alan 300 yıllık geçmişe sahip olan Küçük Karaosmanoğlu Han‘ın restore edilmesi ile hizmete açılmış olan Lagora Old Town Otel‘i tercih edebilirsiniz. Avlu’da akşamları canlı müzik ve gün boyu restoran hizmeti verilen otelin odaları ise avluyu çevreliyor.

Teşekkürler

Son Konak gezimi, Pamsworks danışmanlığında Konak Belediyesi’nin ROTA KONAK projesi kapsamında gerçekleştirmiştim. Organizasyonda emeği geçen herkesin bu yazıda emeği var, hepsine ayrı ayrı teşekkürler.

Rota Konak projesini takip etmek isterseniz; @rotakonak

İzmir’e gelmişken Buca’yı da ziyaret etmenizi öneririm. Buca ile ilgili merak ettiğiniz herşey Buca’da Gezilecek Yerler yazımda sizi bekliyor, mutlaka göz atın!