Akdamar Adası, Akdamar Kilisesi ve Akdamar (Ah Tamar) efsanesi ile Van Gölü’nün ünlü adası. Van’a gidip de Akdamar Adasına gitmemek olmaz! Akdamar Adası hakkında bilgiler, Akdamar Kilisesi, Akdamar efsanesi, Akdamar Adası’na nasıl gidilir ve çok daha fazlasını içeren Akdamar gezi rehberi niteliğindeki bu yazım çok işinize yarayacak, keyifli okumalar!
Bu Yazıda Bulacaklarınız
Akdamar Adası Hakkında
Akdamar Adası, Van Gölü üzerinde yer alan dört adanın ikinci büyük olanı ve tabii ki en popüler olanı. Akdamar Adası’nda yer alan Akdamar Kilisesi ve adaya adını veren Tamar Efsanesi, adayı popüler bir gezi noktası haline getirmiş.
Akdamar Adası Van’ın Gevaş ilçesi sınırları içinde yer alıyor. Adanın toplam kıyı uzunluğu 3 metre, en yüksek noktası ise deniz seviyesinden 1912 metre yüksekte. Yani pek çok tepeden daha yüksekte.
Akdamar Adası’nda Akdamar Kilisesi dışında bir de küçük kafeterya bulunuyor. Çayınızı kahvenizi içebilirsiniz burada. Aynı yerde hediyelik eşyalar da satılıyor, Akdamar Adası’ndan bir hatıra kalsın derseniz, alabilirsiniz.
Adanın güney ucunda bir de gözlem noktası yer alıyor, sahile doğru bir açısı olan noktadan adaya baktığınız da hem Akdamar Kilisesi, hem adanın zirvesini görebiliyorsunuz. Sadece manzarayı izlemek için dahi adaya gelinir.
Akdamar Adası Nerede?
Akdamar Adası, Van Gölü’nün, Gevaş şehrine yakın bölümünde yer alıyor. Van şehir merkezinden Gevaş İskelesi yaklaşık 45 kilometre. Kendi aracınızla gidiyorsanız 40 dakika, minibüs veya otobüsler ile gidiyorsanız yaklaşık 1 saat mesafede.
Akdamar Adası’nın tam karşısında Artos Dağı yer alıyor, Artos Dağı’ndan Akdamar, Akdamar Adası’ndan ise Artos Dağı manzarasına doyum olmaz, tabii hava açıksa.
Akdamar Adasına Nasıl Gidilir?
Akdamar Adası’na hangi yönden geleceğinize ve mevsime göre Akdamar Adası ulaşım seçenekleri değişiklik gösterir. Van merkezden direkt feribot ile, Gevaş iskelesinden motor ile adaya ulaşmak mümkün.
Van Edremit İskelesi’nden Akdamar Adası’na Ulaşım
Van merkeze yakın olan Edremit Marina iskelesinden Akdamar Adasına Nisan-Ekim ayları arasında sadece hafta sonları deniz otobüsü çalışıyor. 70 kişilik kapasitesi olan deniz otobüslerinin ücreti 2018 yılında 12 TL imiş. Diğer seçeneklere göre oldukça ekonomik ve pratik bir çözüm olan deniz otobüsleri kış aylarında ne yazık ki hizmet vermiyor. 2018 yılında 14 Nisan’da hizmet vermeye başlamışlar.
Van – Akdamar Arası Deniz Otobüsü Saatleri:
2018 için geçerli sefer saatleri: Hafta sonları Akdamar Adası’na: 10:30, 12:00 ve 14.00 gidiş, Akdamar Adası’ndan Edremit İskelesi’ne 13:00, 15:30 ve 17:00 arasında da dönüş yapıyor.
2019 yılı için benim gittiğim dönemde ne zaman hizmete başlayacağı henüz belli değildi. Gitmeden önce Van Büyükşehir Belediyesi’nin internet sitesindeki duyuruları kontrol edebilirsiniz.
Gevaş İskelesi’nden Akdamar Adası’na Ulaşım
Van veya Tatvan yönünden farketmez, Gevaş iskelesine gelirseniz buradan düzensiz motor seferleri gün boyu var. Düzensiz deme nedenim 10 kişinin altında ise gelen kişi sayısı motor kalkmıyor, kişi sayısının 10’a tamamlanmasını bekliyor. Yoğun sezonda belki sorun olmaz ama düşük sezonda gidiyorsanız ziyaretin en yoğun olduğu 12:00-14:00 saatleri arasında giderseniz, kendinize yol arkadaşı bulabilirsiniz. Biz dünya tatlısı bir öğrenci grubu ile karşılaştık, Şubat ayı olmasına rağmen fazla beklemeden motora binebildik.
Gevaş İskelesi’ne eğer Van merkezden gelecekseniz, Van otogarına gidip oradan Tatvan yönüne giden herhangi bir minibüs veya otobüse binmeniz yeterli. Akdamar Adasına gideceğinizi söylediğinizde sizi motor iskelesinin bulunduğu Grand Deniz Restoran önünde bırakıyorlar. Van otogardan minibüs ile geldik, minibüs ücreti kişi başı 7 TL idi. Eksiden Van otogarına gitmeden şehir merkezinden kalkan minibüsler de varmış, ancak onlar da artık sizi otogara götürüyor, otogardan hareket ediyorlar. Van’dan Gevaş iskelesine ulaşmak yaklaşık 1 saat sürüyor.
Eğer Tatvan yönünden geliyorsanız orada mesafe biraz daha uzun, bizim Tatvan’a dönmemiz iki saati buldu. Best Van firmasını motor kaptanı bizim için bekletti, ama iki saatlik yol için 30 TL kişi başı ücret aldılar, sanırım orada biraz kazıklandık.
Gevaş İskelesinden Akdamar Adası’na gitmek için motor bizden kişi başı 20TL aldı. Belki kalabalık olunca fiyat daha uygun oluyordur. Bu ücret hem gidiş-dönüş ücreti, tek sefer ödeme yapıyorsunuz. Gevaş iskelesinden adaya gitmek 20-25 dakika kadar sürüyor. Adada yaklaşık 1,5 saat kaldık. Motor kaptanı geri dönüş saatini inerken haber veriyor.
Van veya Tatvan’a dönmek için iskelenin önündeki ana yola çıktığınızda küçük büyük pek çok aracı durdurabilir veya otostop çekebilirsiniz.
Akdamar Adası Giriş Ücreti 2019
Akdamar Adası şu an ören yeri statüsünde olduğundan adaya giriş ücretli. Yetişkinler için 15 TL Akdamar Adası giriş ücreti. Müze Kartınız varsa ücretsiz girebiliyorsunuz.
Akdamar Adası’na girişinde yer alan tabelaya bakılırsa giriş ücreti sık sık değişiyor gibi. Siz gittiğiniz dönemde son bilgiyi kontrol edin yine de.
Akdamar Adası Ziyaret Saatleri
Adaya ulaşım bulabilirseniz (motor kalktığı sürece) sabah 08:00-akşam 19:00 saatleri arası Akdamar Adası ziyarete açık. En son adada çalışan görevliler için bir motor geliyormuş akşam, sonra adayı kapatıp çıkıyorlar.
Akdamar Efsanesi | Ah Tamar Efsanesi
Bir zamanlar Akdamar Adası’nda yaşayan bir baş rahip/keşiş varmış. Efsane bu ya, keşişin Tamar adında bir kızı varmış ve kızının güzelliği ise dillere destanmış. Buralarda çobanlık yapan bir genç ile Tamar birbirlerine aşık olmuşlar.
Genç çoban adada yaşamıyor, Tamar’ı görmek için her gece adaya yüzerek geliyormuş. Güzeller güzeli Tamar, çobana gece karanlığında yerini belli etmek için elinde bir fener ile bekliyormuş. Çoban fener ışığını takip ederek Tamar’ı buluyormuş.
Gel zaman git zaman baş keşiş bu aşktan haberdar olur. Kızının bir çoban ile aşk yaşamasına razı olmaz. Fırtınalı bir gecede eline feneri alır kıyıya iner. Ama sürekli yer değiştirir, çoban fırtınalı sularda daha fazla dayanamaz, karanlık sulara gömülmeden önce son sözleri “Ah Tamar” olur. Çobanın feryadını duyan Tamar da kendini Van Gölü’nün sularına bırakır, iki sevgili birlikte can verirler.
O günden sonra adanın adı Ah Tamar olarak anılır. Zamanla Ah Tamara ve Akdamar olarak değişmiş olsa da, hala Tamar ve aşkının hatırasını taşır….
Akdamar Kilisesi
Akdamar Kilisesi, Akdamar Adası’nın güneydoğusunda yani daha düzlük olan bölümde kurulmuştur. Kilise, Kutsal Haç adına Vaspurakan Kralı I. Gagik (Ermeni Kralı) tarafından 915-921 yılları arasında Keşiş Manuel’e yaptırılmıştır.
Kilisenin yapılış amacının; Kudüs’ten İran’a kaçırıldıktan sonra 7. yüzyılda Van yöresine getirildiği rivayet edilen Hakiki Haç’ın bir parçasını barındırmak olduğu sanılmaktadır.
Kilisenin kuzeydoğusundaki şapel 1296-1336 tarihlerinde; batısındaki kilise girişi (jamatun) 1763 tarihinde; güneyindeki çan kulesi 18. yüzyıl sonlarında ilave edilmiştir. Kilisenin kuzeyinde yer alan şapelin ise, yapılış tarihi bilinmemektedir.
İlk yapıldığında saray kilisesi olan yapı, Ermeni mimari sanatının en güzel eserlerinden biri sayılmaktadır. Ermeni Kralı Gagik’in bu kiliseyi yaptırmak için bütün çevre medeniyetlerden mimar ve ustalar getirdiği söylenmektedir.
1021 yılında Vaspuran Krallığı ortadan kalkınca kilise, manastır kilisesine dönüştürülmüştür. Manastıra dönüştürüldükten sonra Kutsal Haç Kilisesi adıyla anılmıştır.
Akdamar Kilisesi, 2007 yılında geçirmiş olduğu restorasyon sonucunda Anıt Müze olarak hizmete girmiştir. Restoran çalışmalarını Ermeni mimar Zakariya Mildanoğlu yürütmüştür. Bugün kilise müze statüsünde olduğundan özel izinler dışında ibadete izin verilmemektedir.
Akdamar Kilisesi Figürleri
Akdamar Kilisesi, zengin iç ve dış süslemeleri ile dikkat çeker.
Kilisenin dış cephelerinde, farklı yüksekliklilerde ve kuşaklar halinde binayı dolaşan kabartma olarak işlenmiş çeşitli konular mevcuttur.
Alttan itibaren birinci kuşakta İncil ve Tevrat’tan alınan konular anlatılmaktadır. Dini konular arasında Ermeni tarihiyle ilgili kişiler, prensler, krallar ve azizler görülür.
Dini konuların yanı sıra, dünyevi konular, saray hayatı, av sahneleri, insan ve hayvan figürleri tasvir edilmiştir. Bu kabartmalarda Orta Asya Türk sanatının yoğun etkilerini taşıyan 9. ve 10. yüzyıl Abbasi Sanatı’nın etkilerini görmek mümkündür.
Kilisenin dış süslemeleri ile ilgili açıklamaları kilise bahçesindeki tabelalardan takip etmeniz mümkün, böyle açıklamaların yer alması çok faydalı olmuş.
Kilisenin dış süslemeleri kadar iç süslemeler açısından da zengin olduğunu belirtmekte fayda var. Bir kısmı kaybolmaya yüz tutmasa da kök boyalarla yapılmış freskler bu bölgenin en zengin kilise süslemeleridir.
Akdamar Kilisesi Kutsal Haç Yortusu Ayini
Akdamar Adası ve kilise müze statüsünde olduğundan ibadete açık değil demiştim hatırlarsanız, ancak bu durumun bir istisnası var.
Her yıl Eylül ayının bir Pazar günü, Ermeni Kiliseleri “Haçın yeniden yüceltilmesi” yani İsa Mesih’in çarmıha gerilmiş olduğu haçın Yeruşalim’e dönüşünü anmak amacıyla Kutsal Haç Yortusu yapıyorlar.
2010 yılında, 95 yıl aradan sonra Akdamar Kilisesi’nde ayin düzenlendi. 2011 yılında tekrarlanan ayinden sonra güvenlik gerekçesi ile kesintili olarak devam etti. 3 yıllık aradan sonra 2018 yılında tekrar ayin düzenlendi.
Adadaki çalışanlar ile konuştuğumda resmi ayin olmasa da o tarihte Ermeni ve Hristiyan vatandaşların adaya gelip kilise dışında ibadet ettikleri bilgisini aldım.
Akdamar Adası ve Akdamar Kilisesi hakkında öğrendiğim herşeyi tüm detayı ile aktarmaya çalıştım, umarım faydalı olmuştur.
Tüm Van Gezi Yazıları
- Güzel insanlar şehri diye adlandırdığım Van’da gezilecek yerler yazıma da göz atın.
- Tatvan’dan başlayıp Ankara’ya devam eden Van Gölü Ekspresi yazım da ilginizi çekebilir.
- Yazı okumak yerine video izlemeyi sevenler için güzel bir Van Gölü Ekspresi videosu da hazırladım: Van Gölü Ekspresi videosu
- Van’a gidince aç kalmamak için Van’da ne yenir, nerede yenir yazıma göz atın!
- Van’a gelmişken mutlaka görülmesi gereken Akdamar Adası hakkında tüm detaylar için; Akdamar Adası ve Akdamar Kilisesi
- Van’a gitmişken oradan İran’a geçmeyi düşünürseniz; Van-Tebriz Tren Seferleri
Yolda Kalın!