Fethiye’de gezilecek yerler denince listelere pek girmeyen, pek bilinmeyen, pek gidilmeyen ama en güzel Fethiye manzarasına sahip bir antik kentten bahsedeceğim: Kadyanda (Cadianda) Antik Kenti. Antik Likya şehirlerinden biri olan kent hem muhteşem manzarası hem de Kyklops Duvarı olarak adlandırılan eşsiz sur duvarı ile öne çıkıyor. Kadyanda Antik Kenti nerede, nasıl gidilir, tarihçesi gibi ihtiyacınız olacak tüm bilgileri bu yazıda bulacaksınız, keyifli okumalar!
Kadyanda Antik Kenti Nerede, Nasıl Gidilir?
Kadyanda, Fethiye şehir merkezinden 24 km mesafede, Yeşil Üzümlü Köyü’nden 5 km mesafede 970 metre yükseklikte Geyran Dağı’na konuşlanmış bir antik kent. Buraya sadece özel aracınızla gelebilir veya Yeşil Üzümlü Köyü’nden patikalarda yürüyerek ulaşabilirsiniz.
Özel araçla gelirken bir noktadan sonra yol oldukça dar ve bozuk ancak yere yakın araçlar dahil her türlü arabayla çıkmak için uygun durumda.
Yürüme kısmını düşünmek isteyebilirsiniz çünkü antik kenti önemli kalıntılarından ikisi olan Salar Anıt Mezarı ve Kahraman Anıt Mezarı bu patika üzerinde bulunuyor. Bunları bulmak için köyde bilen birilerine sormanız iyi olabilir, çünkü herhangi bir tabela yok.
Kadyanda Antik Kenti Girişi Ücretli mi?
Antik kente girişte bir bekçi kulübesi ve tuvalet var, giriş Nisan 2024 itibarıyle ücretsiz. Kent yıl boyunca ziyaret edilebilir.
Kentin içinde yaklaşık 3 km uzunluğunda bir gezi patikası var, patika oldukça dik ve taşlı, rahat bir spor ayakkabı ile gitmenizi öneririm.
En güzel Fethiye Manzarasına Sahip Antik Kent: Kadyanda (Cadianda)
Kentin geçmişi M.Ö. 3. bin yıla kadar uzansa da kalıntılar M.Ö. 5. yüz yıldan itibaren başlıyor. Antik kentin adı buğday zengini, tahılı bol anlamına gelen Likçe Kata-wanti’den geliyor.
Antik kent içinde tepeye doğru tırmanarak tam bir daire çizen 3 km uzunluğunda bir gezi patikası var. Yürüyüş rotası nekropol ile başlıyor, tırmandıkça sarnıçlar karşınıza çıkıyor. Nekropolün aşağı kısımları daha çok Roma Dönemi’nden kalma mezarlar iken daha yukarıya çıktıkça Likya mezarları karşımıza çıkıyor. Bu nedenle farklı tarzda mezarlar görürseniz şaşırmayın.
Kadyanda’da yerleşim olduğu dönemlerde su sıkıntısı ciddi bir sorun olsa gerek ki, kentin içinde çok sayıda sarnıç bulunuyor. Bazılarının çatıları yıkılmış olduğundan içini rahatça görebiliyorsunuz. Girişe kapatılmış olan bölümlerde de çoğunlukla sarnıçlar bulunuyor, çökme riski olduğundan patika dışına çıkarken çok dikkatli olmanız iyi olur.
Nekropol bitip anıt mezar ve sarnıçların başladığı noktada muhteşem bir Fethiye ve körfez manzarası var. Burada oturup 2500-3000 yıl önceki yaşantıyı hayal etmeye bayılıyorum!
Zirveye yaklaştığınızda agora alanına ulaşacaksınız. Agorada ayakta tek bir yapı var ama çam ormanlarının altındaki kalıntıların görüntüsü çok müthiş.
Hamam, hemen arkasındaki koşu pisti ve stadyum kentteki en sağlam yapılar arasında.
Devam ettiğinizde dik yamaca kurulmuş ikibin kişi kapasiteli tiyatro ve tiyatronun hemen altında bulunan sur duvarları şehrin en çarpıcı kısmı. Tiyatronun büyük bölümü toprak altında kaldığından hala çok sağlam ve gösterişli. Sadece sahne bölümü çok zarar görmüş, o kısmı da hayal gücünüz ile tamamlamanız lazım.
Kentin dik yamaçlarında savunma amacıyla örülmüş sur duvarları bulunuyor. Bu surlar arasında hem sağlam kalması hem de mükemmel işçiliği ile şehrin güneyinde yer alan, tiyatronun hemen altında bulunan ve istinat oluşturan poligonal sur duvarı Helenistik döneme ait, muhteşem mimarisi ile eşsiz. Dörtten fazla köşesi olan taşlardan örülmüş olan duvarın dış yüzeyine tırnaklar yapılmış, tırmanmak isteyen düşmanların çıkması böylece zorlaştırılmış. 2500 yaşındaki bu tırnaklar bugün hala keskin.
FTSO TURİZM VARLIKLARI ENVANTERİ’nden alıntı: ““Kyklops Duvarı” olarak da adlandırılan poligonal taş örgülü bu duvarlar mimarlık tarihinde türünün en güzel örnekleri arasında gösterilmekte ve Kadyanda ile özdeşleştirilmektedir. Kyklopslar Yunan mitolojisinde tek gözlü ve iyi huylu dev yaratıklar olarak tanımlanırlar. İnanışa göre bu yaratıklar iyi insanların yardımcısıydı. Eski dönemlerde, kentleri çevreleyen poligonal biçimli duvarları örmenin zorluğunu vurgulamak için, bu duvarları ancak Kyklopsların yapabileceğine inanılırdı. Bu nedenle bu tür duvar yapıları mimari bir terim olarak “Kyklops Duvarı” olarak anılırdı.”
Çam ormanı içinde harika manzaralar eşliğinde biraz da tırmanmalı bir antik kent görmek istiyorsanız Kadyanda kesinlikle sizi mutlu edecektir.
Kadyanda Antik Kenti’nde ilk kazılar 1992 yılında yapılmış, 2023 yılında ise yeniden kazılara başlanmış. 2024 yılı takviminde umarım kazılar devam eder, çünkü eminim ortaya çıkarakılacak daha çok yer var.
Yeşil Üzümlü Köyü
Antik kentten dönüşte Yeşil Üzümlü Köy meydanında adaçayı içme molası verebilirsiniz. Burası son yıllarda popülerliği artmış olan, özellikle Fethiye’ye dışarıdan gelenlerin yerleştiği bir köy. Köy meydanında bir kafe, birkaç restoran, çiçekçi gibi hoş bir alan var. Köyün Fethiye tarafındaki çıkışında bir de Dastarhane var. Bu yöreye özgü bir başörtüsü olan dastarın farklı şekillerde kullanıldığı örnekleri burada bulabilirsiniz.
Yeşil Üzümlü Köyü’ne nisan ayında yolunuz düşerse, her yıl Dastar ve Kuzugöbeği Mantarı Festivali yapılıyor, onun tarihlerini de kontrol etmek isteyebilirsiniz.
Kadyanda Antik Kenti Videosu
Kadyanda Antik Kenti’ni tüm detaylarını Arkeolog Ümit Işın’ın anlatımı ile Anadolu Arkeolojisi belgeselinde izleyebilirsiniz, ben çok faydalandım, ilgisi olanların kesinlikle izlemesini tavsiye ederim.