Ödemiş; M.Ö 3000 yıllarına kadar uzanan geçmişi, çeşitli uygarlıklara yaptığı ev sahipliği, milli mücadele yıllarında Kuvay-ı Milliye hareketindeki başarıları ile Anadolu tarihinde önemli bir yere sahip şehirlerden biri. Bugünlerde adını pek duymasak da İzmir’e yakın gezilecek yerler arasında haklı bir yeri var. İzmir’in güneyine yaptığımız hafta sonu gezimizin duraklarından biri olan Ödemiş için, Ödemiş gezilecek yerler, Ödemiş’te ne yenir, Ödemiş’e nasıl gidilir gibi bilgileri bulabileceğiniz kapsamlı bir Ödemiş gezi rehberi hazırladım. Keyifli okumalar!
Ödemiş Hakkında
Ödemiş, İzmir’e bağlı olsa da aslında İzmir’e 110 km mesafesi ile uzak ilçelerinden biri. Kuzeyin Bozdağlar, güneyinde Aydın Dağları ile çevrelenmiş olan verimli bir ovaya kurulmuş Ödemiş. Tütün, meyve, sebze, hayvancılık, fidancılık ana geçim kaynakları. Zaten Ödemiş’e doğru ilerlerken yolu sağlı sollu süslemiş olan fidan bahçeleri insanın içini açıyor. Türkiye’nin meyve fidanı ihtiyacının çoğu buradan karşılanıyormuş.
İncir, patates, bir zamanlar ipek böcekçiliği ile ekonomik olarak da iyi durumda olan ilçe Türkiye’nin en büyük ilçeleri arasında.
Ödemiş ilçe sınırları içinde yer alan ve bizim de hafta sonu rotamızda yer verdiğimiz; Birgi, Lübbey Köyü, Gölcük ve Bozdağ yeni yeni turizm hareketliliği yaratmaya başlamış.
Ödemiş’te Gezilecek Yerler
Ödemiş şehir merkezinde gezilecek yerler, uğramadan geçişmemesi gereken noktaları olabildiğince detaylandırmaya çalıştım. Ödemiş’e giderseniz bu rehber çok işinize yarayacak.
Ödemiş Pazarı | Cumartesi Pazarı
Ödemiş’e gitmeyi planlıyorsanız Cumartesi günü gitmenizi öneririm. Şehrin en hareketli olduğu gün bugün çünkü Küçük Menderes Havzası’nın en büyük pazarı olan Ödemiş Pazarı, Cumartesi günleri kuruluyor. Her Cumartesi Ödemiş köylerinden gelen üreticiler; organik, doğal, ucuz, taze meyve, sebze, süt ürünleri, el sanatlarını satışa çıkarıyor.
Bu yörede yetişen, şevketi bostan, ebegümeci, turp otu, dakırdalak gibi Ege otlarını da pazarda taze taze bulabilirsiniz.
Rengarenk görüntülere ev sahipliği yapan pazarı gezmek için birkaç saatinizi ayırmayı unutmayın, çünkü sokak aralarını kaplayan pazarda kaybolmak burayı gezmenin en güzel yolu.
Ödemiş Balık Pazarı
Ödemiş Pazarı’nda gezerken denk geldim, balık pazarının alt girişinde bir çaycı var, dışarıya atılmış sandalyeleri göreceksiniz zaten. Dışarıdan bakınca içerinin karmaşası ilgimi çekti, girip bir bakayım dedim. Çıfıt çarşısı gibi bir kahve, fotoğraf çekmek için izin istedim. Bence Ödemiş’e gelirseniz bir çayını için.
Ödemiş Pazarı’nın içinde bir de balık pazarı var. Balıklar sahil şehirlerinden geliyormuş. Elimde fotoğraf makinası ile dolaştığımı gören balıkçılar “abla balıkları çekeceğine bizi çeksene dediler” ben de gönüllerini kırmadım. Bu fotoğrafı gören Ödemişliler olur da, bu arkadaşlara iletirlerse çok mutlu olurum.
Tarihi Ödemiş Arasta Çarşısı
Ödemiş Arasta Çarşısı, Osmanlı dönemi açık arasta türünün örneklerinden biri imiş. 3 camii ve 17 hanın ortasında yer alan çarşıda, semerci, keçeci, kalaycı, tenekeci, nalıncı gibi pek çok zanaatkar modern dünyaya direnmeye çalışıyor.
Heybe, çul, çuval, urgan, sepet, küfe gibi artık pek az kullanılan zanaat ürünleri hala bu çarşıda üretiliyor.
Kadın El Sanatları Pazarı
Ödemiş, zamanında ipek ve pamuk üreticiliğinden gelen alışkanlıkları ile kadın el sanatlarında ilerlemiş. Bugün ise dantel, iğne oyası, kanaviçe gibi Ödemişli kadınların yaptığı el işleri Kadın El Sanatları Pazarı’nda satılıyor.
Ayrıca geleneksel ipek böcekçiliğini geliştirmek için Ödemiş Kent Konseyi Kadın Meclisi’nin aktif çalışmaları var. Birgi’de bir mağazaları da var.
Yazma, pareo, tunik, saç bandı, fular gibi farklı giysilerin kenarlarına yapılan oya işlemeleri oldukça güzel. Eğer otantik ürünleri seviyorsanız bunlar da ilginizi mutlaka çekecektir.
Ödemiş Ulu Camii
Anadolu’da neredeyse her şehrin merkez camiisinin adı sanırım Ulu Camii. Ödemiş’te de pazar girişinde yer alan camii, pazarın giriş noktası gibi.
İbrahim Hakkı Ayvaz Kent Müzesi | Bedia Akartürk Sanat Müzesi
Türk Halk Müziği’nin güçlü isimlerinden Bedia Akartürk, 1941 yılında Ödemiş’te dünyaya gelmiş. Sanat hayatına ise Ödemiş Musiki Cemiyeti’nde başlamıştır.
2008 yılında Ödemiş Belediyesi tarafından açılmış olan ve Ayvaz ailesinin belediyeye bağışladığı İbrahim Hakkı Ayvaz Kent müzesi’nin ilk katı kent müzesi olarak tasarlanırken, ikinci katı Bedia Akartürk Sanat Müzesi olarak düzenlenmiştir. Bedia Akartürk’ün aldığı ödüller, kıyafetleri, fotoğrafları, yaptığı bebekler müzede sergilenmektedir.
Müze ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor, her gün mesai saatleri içinde açık.
Ödemiş Belediyesi Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi | ÖYKAM
Ödemiş Belediyesi Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi, iki katlı ahşap bir bina olan Keçecizade Hanı ile Yıldız Oteli binasının birleşiminden oluşmuş. Özel müze statüsündeki Öykam, 2012 yılında ziyarete açılmış.
Müzenin iç avlusunda bir de Müze Kafe bulunuyor. Hanın 2 salonu sergi salonu olarak da kullanılabiliyor, biz gittiğimizde yeni bir serginin açılışı vardı.
Bu müzede beni en çok etkileyen kısım ise Kurtuluş Savaşı için ayrılmış olan bölüm oldu.
Öykam ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor. Pazartesi günleri hariç haftanın her günü ziyaret edilebilir.
Ödemiş Müzesi
Ödemiş Müzesi, eski eser koleksiyoneri olan Mutahhar Başoğlu’nun bağışladığı arazi üzerine etnografya müzesi olarak yapılmış. 1987’den beri faaliyette olan müzede hem etnografik malzemeler hem de bölgede bulunan arkeolojik kalıntılar yer alıyor. 16.000’a yakın eserin sergilendiği müze eski şehir merkezinin biraz dışında.
Müzenin giriş ücreti 6 TL, Müze Kart geçerli.
15 Nisan – 2 Ekim arasında 08:00-19:00 saatleri arasında hizmet verirken, 3 Ekim-14 Nisan tarihleri arasında 08:30-18:30 arası müze ziyaret edilebilir.
Gölcük
Ödemiş’in yaylası Bozdağlar. Bozdağların göz bebeği ise Gölcük Gölü. Küçük bir göl olan Gölcük, Ödemiş’e 18 km mesafede ancak 1100 metre rakımda bulunuyor. Bu nedenle döne döne çıkılan bir dağ yolundan Gölcük’e ulaşıyorsunuz. Çam ormanları arasındaki küçük gölün kıyısında otel, pansiyon, restoran ve kamp alanları var. Bizim gittiğimiz saatler tam da gün batımı saatleri idi, bu nedenle harika bir gün batımı manzarasına da şahit olduk. Yaz aylarında eminim göl kıyısında vakit geçirmek çok keyifli oluyordur.
Gölcük yolu üzerinde 40 çeşme denilen, 40 pınarın aktığı bir yer de varmış. Biz bulamadık, siz görürseniz kaçırmayın 🙂
Bozdağ
Ege’nin Alpleri olarak bilinen Bozdağ Köyü, Ödemiş’e 36 km mesafede yer alıyor. Bozdağ’ın yüksekliği 2157 metre iken Bozdağ Köyü (artık mahalle deniyor ama ben bir türlü alışamadım) 1150 metre yükseklikte.
İzmir’den gelen dağcılık kulüpleri çevre yürüyüşleri, zirve yürüyüşleri yapıyor. Ayrıca bu bölge piknikçiler tarafından da tercih ediliyor. Yaz aylarında sıcak bunalan Ödemiş ve İzmirliler yayla niyetine buraya çıkıyorlar.
Bozdağ’da 1998’de açılmış bir de kayak merkezi var, 3 kayak pişti ve teleferik bulunuyor ama yaşanan kazalardan dolayı ne yazık ki kapalı imiş.
Birgi
Ödemiş’in tarihe açılan kapısı ise Birgi Köyü. Aydınoğulları’na başkentlik yapmış bu köy sit alanı statüsünde ve Unesco Kültür Mirası geçici listesinde yer alıyor. Ödemiş’e sadece 10 km mesafede olan köy günübirlik gezilere için son derece uygun. Daha fazla bilgi için Birgi yazıma göz atabilirsiniz.
Lübbey Köyü
Ödemiş’in bir diğer popüler noktası ise Hayalet Köy olarak da ün salan Lübbey Köyü. Köylünün ekonomik nedenlerle köyü terk etmesi nedeniyle hayalet görüntüsüne kavuşan köy fotoğrafçılar ve yürüyüş grupları tarafından ziyaret ediliyor. Lübbey Köyü hakkında daha fazla bilgi Lübbey Köyü yazımda yer alıyor.
Ödemiş’te Ne Yenir? Nerede Yenir?
Ödemiş’in kendi özgü yemekleri var. Bunların bir kısmını sayacak olursam; Ödemiş Kebabı, keşkek, otlu gözleme, köpoğlu mantısı, yağlı ekmek, heybeli çorba, katmer (bildiğimizden farklı hamurdan yapılan bir tatlı), dibile, kompir çıyartma, galgıtma, höşmerim, yağlı sulu akıtma, kömbe, ekmek dolması, saç pidesi, töngül pidesi ve daha adını hiç duymadığım pek çok yemeği var. Yukarıdaki listedeki isimler bile oldukça ilginç. Tabii bu listenin hepsini restoranlarda bulma imkanı pek yok, ben bulabildiklerim için nerede yenir bilgilerini yazmaya çalışacağım.
Köfteci Hurşit
Ödemiş kebap dediğimiz aslında Ödemiş Köfte. Parmak uzunluğunda köftelerden oluşuyor. Bunun da en güzelini Köfteci Hurşit yapıyormuş. Saat 15:00 sularında köfteler bitince dükkanı kapatıyorlar. Öğle saatlerinde giderseniz yer bulabilirsiniz.
Töngül Pide Fırını
Töngül pidesi; altında maydanoz ve yumurta, üstünde peynir ve tereyağı ile yapılan, normal pidenin yarısı boyutunda, normalde kahvaltıda yenen, mis gibi, lezzetli mi lezzetli bir pide. Pazara giderken Tarihi Töngül Pide fırınına uğrayıp pidenizi yiyebilirsiniz. Burası da öğleden sonraya kalmıyormuş, erken gitmeye çalışın.
Keşkek
Herkesin ısrarla önerdiği ve pazarda gezerken neredeyse her restoranın kapısında “keşkek bulunur”, “Cumartesi günleri keşkek yapılır” afişlerini gördüğümüz ama tadacak yerimiz ve zamanımızın kalmadığı yemek bu. Haşlanmış buğday ve içine et (kırmızı et veya tavuk) ile pişirilen bulamaç görüntüsünde bir yemek. Benim memleketimde de düğün yemeğidir, çok severim. Yemediyseniz tavsiye ederim.
Otlu Gözleme
Ödemiş ve hatta Ege’ye yolunuz düşerse mutlaka tadına bakmanız gereken otları, ot yemekleri. Çoğumuzun adını bile duymadığı otlardan yemek yapıyorlar. Ödemiş’te de çarşı pazar gezerken karşınıza otlu gözleme yapan hanımlar çıkıyor, taze otlar ve mis gibi peynirli bu gözlemelerin tadı bir başkadır.
Eğer Ödemiş’e yaz aylarında gidiyorsanız kar helvası ve koruk suyu da mutlaka denemeniz gereken tatlardan.
Ödemiş’e Nasıl Gidilir?
Ödemiş, İzmir’e 110 kilometre mesafede yer alıyor. İlçeye karayolu ve demiryolu ile ulaşmak mümkün.
Otobüs ile Ödemiş’e Ulaşım
Ödemiş ilçe merkezinden ve İzmir otogarından sabah 05:00’ten akşam 21:00’e kadar yarım saat ara ile karşılıklı otobüs seferleri düzenleniyor, yani oldukça sık.
Ayrıca Ödemiş merkezinden Alaşehir-Salihli-Selçuk-Kuşadası’na karşılıklı seferler var.
Tren ile Ödemiş’e Ulaşım
Ödemiş’e tren ile gelmek isterseniz; Ödemiş-Torbalı-İzmir demiryolu hattından günde 5 kez karşılıklı seferler düzenlenmektedir.
Uçak ile Ödemiş’e Ulaşım
Tabii ki Ödemiş’e direkt uçak ile gelme şansınız yok. Ancak bizim gibi İzmir Adnan Menderes Havaalanı’na inerek oradan araba kiralayabilir veya havaalanı içinden geçen demiryolu hattı kullanılarak Ödemiş’e ulaşılabilir.
Ödemiş Gezi Rotası Önerisi
Ödemiş’e siz de bizim gibi hafta sonu gezisi yapmak istiyorsanız, bizim rotamız şöyle idi: Cumartesi sabahı İzmir Adnan Menderes Havaalanı’na indik, kiraladığımız araç ile önce İzmir-Ödemiş arasındaki Torbalı’da Türkiye’nin en büyük otomobil müzesi olan Key Museum‘a uğradık. Müzeyi gezdikten sonra Ödemiş’e geldik. Öğle yemeğimizi Ödemiş’te yiyip Ödemiş pazarı, müzelerini gezdik. Akşamüstü Gölcük’e çıktık, Gölcük’te günü batırdıktan sonra akşam saatlerinde Birgi’ye ulaştık. Pazar öğleye kadar Birgi’yi gezdikten sonra Lübbey Köyü’ne devam ettik. Günü bitirmek için biz Tire’yi tercih ettik. Siz rotayı biraz daha uzatıp Tire’ye uğramadan dönüşe geçebilirsiniz. Pazar akşamı da evimize geri döndük.
Hafta sonunu keyifli geçirmek isteyenler için Ödemiş ve çevresinde gezilecek yerlerin çok keyifli bir rota olduğunu tekrar hatırlatmak isterim.
Yolda kalın!
Yeni yazılarımdan haberdar olmak ve daha fazla fotoğraf, video için sosyal medya hesaplarımı takip etmeyi unutmayın!
Instagram: Cokokuyancokgezen
Facebook: Cokokuyancokgezen
Youtube: Cokokuyancokgezen